ΜΑΡΤΙΝ ΛΟΥΘΕΡ ΚΙΝΓΚ Ο ΝΕΟΤΕΡΟΣ (1929 - 1968)
«Εχω ένα όνειρο!»
Στο Μοντγκόμερι της Αλαμπάμας, την 1η Δεκεμβρίου 1955, μια μαύρη γυναίκα ονόματι Ρόζα Παρκς αρνήθηκε να παραχωρήσει τη θέση της στο λεωφορείο σε έναν λευκό επιβάτη. Συνελήφθη για παράβαση των νόμων περί φυλετικού διαχωρισμού. Οι μαύροι ακτιβιστές της πόλης σχημάτισαν το Montgomery Improvement Association (Σύνδεσμο Βελτίωσης του Μοντγκόμερι) για να μποϊκοτάρουν τα μέσα μαζικής μεταφοράς. Επέλεξαν για αρχηγό τους τον ευφραδή Βαπτιστή ιερέα της εκκλησίας της λεωφόρου Ντέξτερ, τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ τον νεότερο. Ηταν νέος, μορφωμένος, σχετικά σεβαστός και η φήμη του πιθανόν να τον βοηθούσε να βρει νέα θέση, αν αυτή που είχε του αφαιρείτο λόγω της δράσης του. Στον πρώτο του λόγο ως αρχηγού, ο Κινγκ διακήρυξε: «Δεν έχουμε άλλη επιλογή από τη διαμαρτυρία». Από το 1960 ως το 1965 η επιρροή του Κινγκ ήταν καθοριστική. Η τακτική της ειρηνικής διαμαρτυρίας, η καταδίκη της βίας ως νόμιμου μέσου για την επίτευξη ενός δίκαιου στόχου τον έκαναν δημοφιλή σε μαύρους και λευκούς. Στις 28 Αυγούστου 1963 200.000 άνθρωποι συγκεντρώθηκαν ειρηνικά στη σκιά του μνημείου Λίνκολν, στην Ουάσιγκτον, για να ακούσουν τα λόγια του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ. Η κλιμάκωση των κινητοποιήσεων δημιούργησε, όπως ήλπιζε ο Κινγκ, το κατάλληλο έδαφος στην κοινή γνώμη, πράγμα που οδήγησε στην υπογραφή του Νόμου περί Πολιτικών Δικαιωμάτων το 1964. Ο νόμος καθιστούσε παράνομο τον φυλετικό διαχωρισμό στους δημόσιους χώρους και στην αγορά εργασίας. Το Νομπέλ Ειρήνης απονεμήθηκε στον Κινγκ τον Δεκέμβριο του ίδιου χρόνου. Από το 1965 και μετά η αντίθεση στις απόψεις του Κινγκ έγινε εμφανής στους κόλπους του κινήματος. Απογοητευμένοι από τη βραδύτητα των ουσιαστικών αλλαγών, νέοι και μαχητικοί ηγέτες δεν συμφωνούσαν με την πρακτική της μη βίας και η υποστήριξη προς τον Κινγκ άρχισε να φθίνει. Ο Κινγκ προσπάθησε να συσπειρώσει γύρω του τον κόσμο για ακόμη μία φορά αλλά δεν πρόλαβε. Στις 4 Απριλίου 1968, στο Μέμφις του Τενεσί, έπεσε νεκρός στο μπαλκόνι του μοτέλ όπου διέμενε. Ο λευκός δολοφόνος του, Τζέιμς Ερλ Ρέι, καταδικάστηκε σε 99 χρόνια κάθειρξη.
--------------------------------------------------------------------------------
" Εδώ και εκατό χρόνια ένας μεγάλος Αμερικανός, στη συμβολική σκιά του οποίου στεκόμαστε, υπέγραψε τη Διακήρυξη της Χειραφέτησης. Αυτή η μνημειώδης εντολή ήλθε ως μέγας φάρος ελπίδας για εκατομμύρια Νέγρους σκλάβους που είχαν καεί στις φλόγες της αδικίας που εξασθενούσε. Ηλθε ως χαρμόσυνη αυγή να τερματίσει τη μακρά νύχτα της αιχμαλωσίας.
--------------------------------------------------------------------------------
Εκατό χρόνια αργότερα όμως, πρέπει να αντιμετωπίσουμε το τραγικό γεγονός ότι ο Νέγρος ακόμη δεν είναι ελεύθερος. Εκατό χρόνια αργότερα η ζωή του Νέγρου είναι ακόμη θλιβερά τσακισμένη από τις χειροπέδες του διαχωρισμού και τις αλυσίδες των διακρίσεων. Εκατό χρόνια αργότερα ο Νέγρος ζει σε ένα μοναχικό νησί φτώχειας στο μέσον ενός απέραντου ωκεανού υλικής ευημερίας. Εκατό χρόνια αργότερα ο Νέγρος ακόμη μαραίνεται στις γωνίες της αμερικανικής κοινωνίας και βρίσκει τον εαυτό του εξόριστο στην ίδια του τη γη. [...]
Θα ήταν θανατηφόρο για το έθνος να αγνοήσει το επείγον της στιγμής και να υποτιμήσει την αποφασιστικότητα του Νέγρου. Αυτό το πνιγηρό καλοκαίρι της νόμιμης δυσαρέσκειας του Νέγρου δεν θα παρέλθει ώσπου να υπάρξει ένα αναζωογονητικό φθινόπωρο ελευθερίας και ισότητας. Το 1963 δεν είναι ένα τέλος αλλά μία αρχή. Αυτοί που ελπίζουν ότι ο Νέγρος είχε ανάγκη να ξεσπάσει και τώρα θα είναι ικανοποιημένος θα υποστούν βίαιη αφύπνιση, αν το έθνος επιστρέψει στη δουλειά του όπως συνήθως. Δεν θα υπάρξει ούτε ανάπαυλα ούτε ηρεμία στην Αμερική ώσπου να αναγνωριστούν στον Νέγρο τα δικαιώματα της υπηκοότητάς του. Οι ανεμοστρόβιλοι της εξέγερσης θα συνεχίσουν να ταράζουν τα θεμέλια του έθνους μας ώσπου να εμφανιστεί η λαμπρή ημέρα της δικαιοσύνης.
Υπάρχει όμως κάτι που πρέπει να πω στον λαό μου, ο οποίος στέκεται στο θερμό κατώφλι που οδηγεί στο ανάκτορο της δικαιοσύνης. Στη διαδικασία να κερδίσουμε τη δικαιωματική μας θέση δεν πρέπει να είμαστε ένοχοι άδικων πράξεων. Ας μην αναζητήσουμε να ικανοποιήσουμε τη δίψα μας για ελευθερία πίνοντας από το κύπελλο της πικρίας και του μίσους.
Πρέπει για πάντα να επιδιδόμαστε στον αγώνα μας στο υψηλό επίπεδο της αξιοπρέπειας και της πειθαρχίας. Δεν πρέπει να αφήσουμε τη δημιουργική διαμαρτυρία μας να παρακμάσει ως τη σωματική βία. Ξανά και ξανά πρέπει να υψωθούμε στα μεγαλειώδη ύψη τού να απαντούμε στη σωματική δύναμη με τη δύναμη της ψυχής. Η θαυμάσια νέα μαχητικότητα που έχει απορροφήσει την κοινότητα των Νέγρων δεν πρέπει να μας οδηγήσει να μην εμπιστευόμαστε κανέναν λευκό, διότι πολλοί λευκοί αδελφοί μας, όπως αποδεικνύει η παρουσία τους εδώ σήμερα, έχουν πλέον συνειδητοποιήσει ότι η μοίρα τους είναι δεμένη με τη δική μας μοίρα και η ελευθερία τους αλληλένδετη με τη δική μας ελευθερία. Δεν μπορούμε να πορευθούμε μόνοι.
Και καθώς πορευόμαστε, πρέπει να δώσουμε την υπόσχεση ότι θα προχωρήσουμε εμπρός. Δεν μπορούμε να γυρίσουμε πίσω. Υπάρχουν αυτοί που ρωτούν όσους είναι αφοσιωμένοι στα κοινωνικά δικαιώματα: «Πότε θα μείνετε ικανοποιημένοι;». Δεν μπορούμε ποτέ να μείνουμε ικανοποιημένοι όσο τα κορμιά μας, βαριά από την κούραση του ταξιδιού, δεν μπορούν να βρουν κατάλυμα στα μοτέλ των αυτοκινητοδρόμων και στα ξενοδοχεία των πόλεων. Δεν μπορούμε να μείνουμε ικανοποιημένοι όσο η βασική κινητικότητα του Νέγρου είναι από ένα μικρότερο γκέτο προς ένα μεγαλύτερο. Δεν μπορούμε να μείνουμε ικανοποιημένοι όσο ένας Νέγρος στον Μισισιπή δεν μπορεί να ψηφίσει και όσο ένας Νέγρος στη Νέα Υόρκη νιώθει ότι δεν υπάρχει τίποτε το οποίο να μπορεί να ψηφίσει. Οχι, όχι, δεν είμαστε ικανοποιημένοι και δεν θα μείνουμε ικανοποιημένοι ώσπου η δικαιοσύνη να πέσει σαν κατακλυσμός και η ορθότητα σαν δυνατός χείμαρρος.
Δεν παραβλέπω ότι κάποιοι από εσάς έχουν έρθει εδώ ύστερα από μεγάλες δοκιμασίες και βάσανα. Κάποιοι από εσάς έρχεστε μόλις από στενά κελιά. Κάποιοι από εσάς έχουν έρθει από περιοχές όπου η αναζήτησή σας για ελευθερία σας άφησε χτυπημένους από τις θύελλες της καταδίωξης και κλονισμένους από τους ανέμους της αστυνομικής βίας. Εχετε υπάρξει βετεράνοι των δημιουργικών βασάνων. Συνεχίστε να εργάζεστε με την πίστη ότι τα αναίτια βάσανα είναι λυτρωτικά.
Γυρίστε πίσω στον Μισισιπή, γυρίστε πίσω στην Αλαμπάμα, γυρίστε πίσω στη Γεωργία, γυρίστε πίσω στη Λουιζιάνα, γυρίστε πίσω στις φτωχογειτονιές και στα γκέτο των βορείων πόλεών μας, γνωρίζοντας ότι με κάποιο τρόπο αυτή η κατάσταση μπορεί να αλλάξει και θα αλλάξει. Ας μην κυλιστούμε στην κοιλάδα της απόγνωσης.
Σας λέγω σήμερα, φίλοι μου, ότι παρά τις δυσκολίες και τις απογοητεύσεις της στιγμής, έχω ακόμη ένα όνειρο. Είναι ένα όνειρο γερά ριζωμένο στο αμερικανικό όνειρο.
Εχω ένα όνειρο ότι μια ημέρα αυτό το έθνος θα ξεσηκωθεί και θα ζήσει το αληθινό νόημα της πεποίθησής του: «Θεωρούμε αυτές τις αλήθειες αυταπόδεικτες: ότι όλοι οι άνθρωποι έχουν δημιουργηθεί ίσοι.»
Εχω ένα όνειρο ότι μια ημέρα στους κόκκινους λόφους της Γεωργίας οι γιοι των πρώην σκλάβων και οι γιοι των πρώην ιδιοκτητών θα μπορέσουν να καθήσουν μαζί στο τραπέζι της αδελφότητας.
Εχω ένα όνειρο ότι μια ημέρα ακόμη και η Πολιτεία του Μισισιπή, μια έρημη Πολιτεία, πνιγμένη από τη λάβρα της αδικίας και της καταπίεσης, θα μεταμορφωθεί σε μια όαση ελευθερίας και δικαιοσύνης.
Εχω ένα όνειρο ότι τα τέσσερα παιδιά μου μια ημέρα θα ζήσουν σε ένα έθνος όπου δεν θα κριθούν από το χρώμα του δέρματός τους αλλά από το περιεχόμενο του χαρακτήρα τους.
Εχω ένα όνειρο σήμερα.
Εχω ένα όνειρο ότι μια ημέρα η Πολιτεία της Αλαμπάμας [...] θα μεταμορφωθεί σε μια κατάσταση όπου τα μικρά μαύρα αγόρια και κορίτσια θα μπορέσουν να πιαστούν χέρι χέρι με τα μικρά λευκά αγόρια και κορίτσια και να περπατήσουν μαζί σαν αδελφές και αδελφοί.
Εχω ένα όνειρο σήμερα.
Εχω ένα όνειρο ότι μια ημέρα κάθε κοιλάδα θα υψωθεί, κάθε λόφος και βουνό θα χαμηλώσει, οι ανώμαλοι τόποι θα γίνουν ομαλοί και οι στραβοί τόποι θα γίνουν ευθείς και η δόξα του Κυρίου θα αποκαλυφθεί και όλη η σάρκα μαζί θα την αναγνωρίσει. [...]
Και αν η Αμερική πρόκειται να γίνει μεγάλο έθνος, αυτό πρέπει να γίνει πραγματικότητα. Ετσι, ας ηχήσει η ελευθερία από τις πελώριες κορυφές των λόφων του Νιου Χάμσιρ. Ας ηχήσει η ελευθερία από τα δυνατά βουνά της Νέας Υόρκης. Ας ηχήσει η ελευθερία από τα όρη Αλεγκένι της Πενσυλβανίας!
Ας ηχήσει η ελευθερία από τα χιονοσκέπαστα Βραχώδη Ορη του Κολοράντο!
Ας ηχήσει η ελευθερία από τις καμπυλώδεις κορυφές της Καλιφόρνιας!
Αλλά όχι μόνο· ας ηχήσει η ελευθερία από το Πέτρινο Βουνό της Γεωργίας!
Ας ηχήσει η ελευθερία από το όρος Λουκάουτ του Τενεσί!
Ας ηχήσει η ελευθερία από κάθε λόφο του Μισισιπή. Από κάθε βουνοπλαγιά ας ηχήσει η ελευθερία.
Οταν αφήσουμε την ελευθερία να ηχήσει, όταν την αφήσουμε να ηχήσει από κάθε χωριό και κάθε κωμόπολη, από κάθε Πολιτεία και κάθε πόλη, θα μπορέσουμε να επισπεύσουμε εκείνη την ημέρα που όλα τα παιδιά του Θεού, μαύροι άνθρωποι και λευκοί άνθρωποι, εβραίοι και εθνικοί, προτεστάντες και καθολικοί, θα μπορέσουν να ενώσουν τα χέρια και να τραγουδήσουν τα λόγια του παλιού νέγρικου ύμνου: «Επιτέλους ελεύθεροι! Επιτέλους ελεύθεροι! Ευχαριστούμε τον Παντοδύναμο Θεό, επιτέλους είμαστε ελεύθεροι!».