Νέα στοιχεία για τις ιδιότητες της σκοτεινής ύλης

Εντυπωσιακά στοιχεία ήρθαν στο φως σχετικά με την αινιγματική σκοτεινή ύλη η οποία αποτελεί το 23% του σύμπαντος, και ωστόσο παραμένει αόρατη για εμάς.

Τα αποτελέσματα ήρθαν από αστρονομικές παρατηρήσεις μια γιγαντιαίας σύγκρουσης ανάμεσα σε δυο συμπλέγματα γαλαξιών 5.7 δισεκατομμύρια χρόνια μακριά. Οι αστρονόμοι εντόπισαν την σκοτεινή ύλη επειδή διαχωρίστηκε από την κανονική ύλη κατά τη διάρκεια της κοσμικής σύγκρουσης.

Η επιστημονική ομάδα θα δημοσιεύσει τα αποτελέσματα της έρευνάς της στο επιστημονικό περιοδικό Astrophysical Journal. Χρησιμοποίησαν τα τηλεσκόπια Hubble και Chandra για να μελετήσουν το αστρονομικό φαινόμενο που σχηματίστηκε ύστερα από σύγκρουση δυο μεγάλων γαλαξιακών συμπλεγμάτων η οποία απελευθέρωσε έναν γιγαντιαίο βαθμό ενέργειας.

Καθένα από τα μεγάλα συμπλέγματα περιλαμβάνει τέσσερα εκατομμύρια φορές την μάζα του ήλιου μας. Για την χαρτογράφηση της σκοτεινής ύλης χρησιμοποιήθηκε μια τεχνική γνωστή ως βαρυτικός φακός. Αν ένας παρατηρητής κοιτάξει έναν μακρινό γαλαξία και ανάμεσα στο γαλαξία και τον παρατηρητή υπάρχει σκοτεινή ύλη, τότε το φως από τον γαλαξία εμφανίζεται παραμορφωμένο. Μοιάζει λες και γίνεται ορατό μέσα από πολλούς μικρούς φακούς. Και κάθε ένας από τους φακούς αυτούς αντιπροσωπεύει ένα κομμάτι σκοτεινής ύλης.

Οι αστρονόμοι χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο Chandra για να χαρτογραφήσουν την κανονική ύλη στα δυο συγκρουόμενα συμπλέγματα, η οποία είναι εμφανής με την μορφή κυρίως αερίων, το οποίο είναι ορατό με ακτίνες Χ. Καθώς τα δυο γαλαξιακά συμπλέγματα συγχωνεύτηκαν με ταχύτητες εκατομμυρίων χιλιομέτρων την ώρα, τα αέρια συγκρούστηκαν και άρχισαν να επιβραδύνουν. Ωστόσο, η σκοτεινή ύλη συνέχισε διασχίζοντας το σημείο σύγκρουσης.

Το φαινόμενο αυτό δεν λαμβάνει χώρα για πρώτη φορά αφού έχει ξανασυμβεί με το επονομαζόμενο Bullet Cluster το οποίο σχηματίστηκε και αυτό μετά από τη σύγκρουση δυο μεγάλων γαλαξιακών συμπλεγμάτων. Το Bullet Cluster βρίσκεται πιο κοντά στη γη, σε απόσταση 3.4 δισεκατομμυρίων ετών. «Εξαφανίζει κάθε ανησυχία μάς ότι το Bullet Cluster ήταν μια ανωμαλία. Βγήκαμε και βρήκαμε άλλο ένα τέτοιο φαινόμενο», είπε στο BBC ο επιστήμονας Richard Massey του Βασιλικού Αστεροσκοπείου του Εδιμβούργου.

Η μελέτη αυτή ρίχνει φως στις ιδιότητες της σκοτεινής ύλης. Το γεγονός ότι η σκοτεινή ύλη δεν επιβραδύνει με την σύγκρουση επιβεβαιώνει την άποψη ότι τα σωματίδια της σκοτεινής ύλης αλληλεπιδρούν μεταξύ τους ελάχιστα ή και καθόλου.

«Η σκοτεινή ύλη είναι πέντε φορές περισσότερη από την κανονική ύλη μέσα στο Σύμπαν», είπε η Marusa Bradac από το Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια. «Αυτή η έρευνα επιβεβαιώνει ότι έχουμε να κάνουμε με ένα άλλο είδος ύλης, πολύ διαφορετικό από την ύλη από την οποία αποτελούμαστε. και είμαστε σε θέση να την μελετήσουμε κατά τη διάρκεια μιας πανίσχυρης σύγκρουσης δυο συμπλεγμάτων γαλαξιών».

Οι τελευταίες αστρονομικές παρατηρήσεις δείχνουν ότι η σκοτεινή ύλη αποτελεί περίπου το 23% του Σύμπαντος. Η κανονική ύλη –όπως είναι οι γαλαξίες, τα νεφελώματα, τα αστέρια και οι πλανήτες –αποτελούν μόλις το 4%. Το εναπομείναν 73% αποτελείται από μια άλλη μυστηριώδη ύλη, την σκοτεινή ενέργεια, η οποία είναι υπεύθυνη για την επιτάχυνση της επέκτασης του σύμπαντος.

Πηγή: cosmo.gr

Νάνος - πλανήτης ονόματι Μακεμάκε

Όνομα απέκτησε ο τέταρτος νάνος πλανήτης του Ηλιακού μας Συστήματος, που βρίσκεται σε τροχιά πέρα από τον Πωσειδώνα και ανακαλύφθηκε το 2005.

Το όνομα του κόκκινου νάνου, όπως ανακοίνωσε η Διεθνής Αστρονομική Ένωση, θα είναι Μάκεμάκε που είναι θεός της Πολυνησίας, τον οποίο λάτρευαν ως δημιουργό της ανθρωπότητας οι πρώτοι κάτοικοι του νησιού του Πάσχα. Αυτό μάλλον αποτελεί αναβάθμιση του κόκκινου νάνου που πριν τον αναγνώριζαν με έναν κωδικό ή με το παρατσούκλι «EasterBunny» («Λαγουδάκι του Πάσχα»), μάλλον λόγω του κόκκινού του χρώματος.

Ο αμυδρός και κοκκινωπός Μακεμάκε είναι καλυμμένος με παγωμένο μεθάνιο, και έχει μάζα όσο τα δύο τρίτα του Πλούτωνα.

Αφού και ο κόκκινος νάνος απέκτησε όνομα, η τετράδα των πλανητών – νάνων έχει ως εξής: Πλούτωνας, Έριδα, Δήμητρα, Μακεμάκε.

Ειδικά για τους νάνους πλανήτες που κινούνται πέρα από την τροχιά του Ποσειδώνα, η Ένωση αποφάσισε τον περασμένο μήνα να δημιουργήσει μια νέα κατηγορία. Ο Μακεμάκε ανήκει σε αυτή τη νέα κατηγορία των «πλουτωνοειδών» (plutoid), μαζί με τον Πλούτωνα και την Έριδα.

Πηγή: cosmo.gr

Εντοπίστηκε εξωπλανήτης σε τροχιά γύρω από άστρο

Οι επιστήμονες εντόπισαν για πρώτη φορά έναν πλανήτη έξω από το ηλιακό μας σύστημα ο οποίος φαίνεται να βρίσκεται σε τροχιά γύρω από ένα αστέρι που μοιάζει με τον δικό μάς ήλιο.

Οι περισσότεροι εξωπλανήτες που έχουν εντοπιστεί ως σήμερα περιφέρονται γύρω από καφέ νάνους, οι οποίοι είναι σκοτεινοί κι έτσι είναι πιο εύκολο για τους επιστήμονες να εντοπίσουν τα αντικείμενα αυτά. Ο νέος αυτός πλανήτης είναι τεράστιος, με μάζα περίπου οχτώ φορές εκείνης του Δία.

Η καναδική ομάδα που φωτογράφισε τον πλανήτη υποστηρίζει ότι το αστέρι γύρω από το οποίο κινείται αυτός μοιάζει πολύ με τον Ήλιο αλλά είναι νεότερο. Τρεις αστρονόμοι από το Πανεπιστήμιο του Τορόντο χρησιμοποίησαν το τηλεσκόπιο Gemini North του Μάουνα Κέα στη Χαβάη για να φωτογραφίσουν το νεαρό αστέρι 1RXS J160929.1-210524 και τον πλανήτη που το συντροφεύει.

Το αστέρι και ο «σύντροφός» του βρίσκονται περίπου 500 έτη φωτός από τη Γη. «Αυτή είναι η πρώτη φορά που βλέπουμε έναν πλανήτη σε τροχιά γύρω από ένα αστέρι σαν τον Ήλιο μας», είπε ο David Lafreniere του Πανεπιστημίου του Τορόντο για να συμπληρώσει: «Αν επιβεβαιώσουμε ότι αυτό το αντικείμενο είναι βαρυτικά συνδεδεμένο με το αστέρι, τότε αυτό θα αποτελέσει ένα σημαντικό βήμα προόδου».

Ο πλανήτης βρίσκεται πολύ μακριά από το αστέρι του: περίπου 330 φορές την απόσταση ανάμεσα στη Γη και τον Ήλιο. Ο Δρ Matt Burleigh από το Πανεπιστήμιο του Λάιτσεστερ δήλωσε στο BBC: «Είναι μια πολύ καλή υποψηφιότητα για την πρώτη εικόνα ενός πλανήτη γύρω από ένα φυσιολογικό άστρο. Τώρα, η ομάδα πρέπει να κάνει περισσότερες παρατηρήσεις για να επιβεβαιώσει ότι τα δύο σώματα κινούνται μαζί μέσα στον χώρο».

Οι αστρονόμοι δεν περίμεναν να βρουν έναν πλανήτη τόσο μακριά από το αστέρι του, και το γεγονός ότι το βρήκαν δημιουργεί ερωτήματα για τις μέχρι τώρα θεωρίες σχετικά με τον τρόπο δημιουργίας αστεριών και πλανητών. Μέχρι τώρα έχουν παρατηρηθεί πάνω από 300 εξωπλανήτες να περιφέρονται γύρω από μακρινά άστρα, σχεδόν όλοι όμως έμμεσα, μέσω της βαρυτικής επίδρασης που ασκούν.

Είναι πολύ δύσκολο να φωτογραφηθεί ένας εξωπλανήτης γιατί καθώς βρίσκεται κοντά στο άστρο του, σκεπάζεται από την έντονη λάμψη του. Οι εξωπλανήτες που έχουν παρατηρηθεί άμεσα, είτε περιφέρονται ελεύθερα στο διάστημα είτε περιφέρονται γύρω από καφέ νάνους, δηλαδή σχεδόν σβησμένα αστέρια.

Πηγή: cosmo.gr

Πρώτη αποστολή στη Σελήνη για την Ινδία

Την πρώτη της αποστολή στη Σελήνη εγκαινίασε την Τετάρτη (22/10) η Ινδία, ακολουθώντας το παράδειγμα της άλλης αναδυόμενης οικονομικά ασιατικής χώρας, της Κίνας.

Όμως η Ινδία δεν θα έχει φωτογραφίες από το γνωστό «moonwalk», (τον «περίπατο» αστροναύτη στο φεγγάρι) όπως η Κίνα. αφού η ινδική αποστολή στο φεγγάρι δεν θα είναι επανδρωμένη.

Στόχος της διετούς αποστολής του σκάφους ονόματι Σαντραγιάν (που στα σανσκριτικά σημαίνει «σκάφος του φεγγαριού»)είναι η τρισδιάστατη χαρτογράφηση της Σελήνης και ειδικά των «σκοτεινών σημείων» της, η ανάλυση των πετρωμάτων, η ύπαρξη στοιχείων όπως νερό ή πάγος κ.α.

Το Σαντραγιάν εκτοξεύθηκε από το διαστημικό σταθμό στην Σριχαρικότα της Νότιας Ινδίας. Η ινδική διαστημική υπηρεσία σε ανακοίνωσή της σημειώνει ότι με την αποστολή «θα εξετάσει τα φυσικά χαρακτηριστικά της επιφάνειας της σελήνης σε βάθος», πράγμα που «θα μας δώσει βαθύτερη κατανόηση για τον πλανήτη Γη και τις καταβολές του». Προστίθεται επίσης ότι: «Προηγούμενες αποστολές δεν κατάφεραν να μας δώσουν μια πλήρη κατανόηση της Σελήνης και αυτός είναι ο λόγος που υπάρχει ακόμη επιστημονικό ενδιαφέρον». Το Σαντραγιάν θα «μοιραστεί» τα ευρήματα του με διαστημικές υπηρεσίες της ΕΕ, των ΗΠΑ (NASA) και της Βουλγαρίας.

Μέχρι σήμερα αποστολές στο φεγγάρι έχουν πραγματοποιήσει οι ΗΠΑ – που είχε την πρωτιά στον «αγώνα της κατάκτησης του διαστήματος» την εποχή του Ψυχρού Πολέμου και η Ρωσία. Σημειώνεται ότι η Ρωσία ήταν πρώτη στην αποστολή σκαφών που τέθηκαν σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, αλλά ο Αρμστρονγκ ήταν εκείνος που πρώτος «πάτησε το πόδι του» στον πλανήτη. Αργότερα αποστολές στη Σελήνη πραγματοποίησαν η Ευρωπαϊκή Διαστημική Υπηρεσία, η Ιαπωνία και τελευταία η Κίνα.

Η Ινδία έχει δεχτεί κριτική για το κόστος της αποστολής που θα ανέλθει στα 80 εκατομμύρια δολάρια, αφού τα χρήματα θα μπορούσαν να καλύψουν στοιχειώδεις ανάγκες των πολιτών, που υποφέρουν σε πολλές περιοχές από πείνα, ανέχεια, κακές υποδομές και επιδημίες.

Πηγή: cosmo.gr